Podsumowanie prac w Grupie Polsko-Słowackiej
podczas XXIV Kongresu Mariologiczno-Maryjnego w Fatimie
w dniach 7-9 września 2016
Raport przedstawił na spotkaniu plenarnym członek zarządu PTM, ks. dr hab. Janusz Lekan, prof. KUL
W Grupie pracowało 49 osób z Polski i Słowacji, reprezentujących środowiska akademickie Warszawy, Lublina, Krakowa, Rużemberoku i Banskiej Bystrzycy, duchowni i świeccy, członkowie Polskiego Towarzystwa Mariologicznego, studenci i absolwenci Instytutu Kolbianum z Niepokalanowa, czciciele Matki Bożej.
Wygłoszono 13 referatów podejmujących problematykę Kongresu w dwóch wymiarach:
- refleksja teologiczna nad Orędziem Fatimskim;
- implikacje Orędzia dla Kościoła w Polsce i Słowacji.
W nurcie teologicznym wystąpienia zmierzały do wskazania na kluczowe przesłanie dla współczesnego świata. Wyodrębniliśmy trzy zasady interpretacji Orędzia:
- dogmatyczno-eschatologiczna
- moralno-konwersyjna
- euchologiczno-ekspiacyjna.
Zwrócono szczególne uwagę na kontekstualne rozumienie ekspiacji jako formy uczestnictwa w działaniu Bożego Miłosierdzia, efektywność modlitwy różańcowej, odkrycie rangi Fatimy jako znaku Bożej Opatrzności, która chce doprowadzić człowieka do pełni pokoju – czyli osoby Chrystusa.
Wskazano na związki dogmatu Niepokalanego Poczęcia i nabożeństwa do Niepokalanego Serca Maryi z wyraźnym ukierunkowaniem chrystocentrycznym.
Podkreślono ważność elementów antropologicznych rozumianych jako podkreślenie podmiotowości człowieka w procesie zbawienia.
Orędzie wskazuje na transcendentny charakter osoby ludzkiej zagrożonej dzisiaj pokusą horyzontalizmu, łączy też wymiar modlitewny z pokutą i ekspiacją.
W Orędziu Fatimskim odkrywamy treści, które pojawiają się w pismach polskich Błogosławionych i Świętych w XIX i XX wieku, zwłaszcza św. Jana Pawła i Sługi Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego, zw. Prymasem Tysiąclecia. Stwarza to dobry fundament dla recepcji tegoż orędzia. Wyrazem tego były konkretne inicjatywy Kościoła w Polsce: np. Wielka Modlitwa Narodu o ocalenie Polski i Europy przed zagrożeniem bolszewizmem i zwycięstwo 1920 roku zwane Cudem nad Wisłą; Akt Zawierzenia Polski Niepokalanemu Sercu Maryi 1946; Jasnogórskie Śluby Narodu dokonane w 1956 roku na Jasnej Górze, Wielka Nowenna przed Tysiącleciem Chrztu Polski, Peregrynacja Kopii Obrazu Jasnogórskiego po wszystkich parafiach i diecezjach Polski. Aktualnie intensywnie rozwija się kult Matki Bożej Fatimskiej.
Teologowie słowaccy ukazali rolę Orędzia Fatimskiego, będącego inspiracją dla Kościoła w Podziemiu w czasach prześladowania komunistycznego.
Jako szansę głoszenia Orędzia fatimskiego uznaje się dziś – w dobie kultury obrazu – różne formy wizualizacji Orędzia i fenomenu sanktuarium Fatimy (np. za pomocą filmu, portali społecznościowych itp.).
Współczesna pobożność maryjna w Polsce inspirowana jest Orędziem Fatimskim, o czym świadczy popularność pierwszych sobót miesiąca i modlitwy różańcowej.
